achtergrond

Agenda

Architects In Motion 15 jun.

Architects In Motion

BVA Meet and greet Architects In Motion

BVA geeft je een unieke inkijk in het bureau van Architects In Motion, een open samenwerkingsverband van architecten-specialisten die hun kennis bundelen en waarin jonge en tallentvolle architecten hun ambitie kunnen waarmaken.

een open architectenassociatie:
De AIM-architect kan hierdoor efficiënt optreden als dirigent en bezieler van zijn architectuur. Door dit concept heeft de individuele architect de ruimte om steeds onderzoekend te zijn met een kritische geest ten opzichte van de snel evoluerende bouwwereld.

Dit dynamisch samenwerkingsverband tussen de architect- vennoten Bart Janssens en Luc Vanhout werd in 2004 en 2005 uitgebreid met respectievelijk de senior partners architect Peter Mertens en architect Fréderic Wattecamps. In 2009 werd het samenwerkingsverband verder uitgebreid met 4 junior partners, de architecten Katrien Donneux, Mieke Goris, Ann Geudens en burgerlijk ingenieur architect Paul Monden.

Deze samenwerking is ontstaan vanuit het architectenbureau Atelier Vanhout & Ass (Carli Vanhout en Paul Schellekens). Vanhout & Schellekens vormden samen met architecten Paul Neefs (1933) en Lou Jansen (1935)  wat men ondertussen genoegzaam kent als 'de Turnhoutse School'.

Een nieuw generatie - een nieuw naam:
Naar het idee en onder impuls van Bart Janssens kwam een nieuwe naam voor het samenwerkingsverband tot stand: Architects in Motion. De benaming wijst op de dynamiek van het bureau en refereert aan haar hedendaagse visie op het architectenberoep. Het ‘aimen’ of het streven naar harmonieuze, geïntegreerde en bezielende architectuur noodzaakt een steeds onderzoekende en innoverende geest van architecten.

Architects In Motion "AIMt", ambieert:
Elk architecturaal project is een maatschappelijk vraagstuk.
AIM reflecteert over deze vraagstukken door middel van ontwerpend onderzoek.

Architectuur is thinking out of the box. De oorspronkelijke vraag met gepaste gedrevenheid in een ruimere context kritisch benaderen, teneinde een wijder en duurzamer antwoord te bieden.

Elk project vergt daarom ook een zorgvuldige analyse en correcte beoordeling zowel op macro-, meso- als microschaal. Elke opdracht vereist een steeds onderzoekende en innoverende geest van de architect om voor iedere opdrachtgever, voor elke situatie, een optimaal resultaat te bereiken. De rol van de architect is bijgevolg veelzijdig.

De traditionele architect is een generalist. Hij weet iets over alles, maar nooit alles over iets. Indien architecten de mogelijkheid krijgen zich te specialiseren in iets en vervolgens de krachten (te) bundelen via een samenwerkingsverband zijn ze specialist in een bepaald onderdeel van de architectuur enerzijds, en generalist door hun samenwerking anderzijds. Dat is de betrachting van Architects in Motion.

Architectuur is geïntegreerd ontwerpen:
Het “Aimen”, of het doelen (streven) staat voor een harmonieuze en geïntegreerde architectuur en wil hierbij inspelen op de complexe problematiek van ruimtelijke planning, architectuur, interior design, landschapsarchitectuur, duurzaam bouwen, …, in al haar facetten waardoor het zijn opdrachtgevers met alle competenties weet te omringen.

Vanaf de ontwerpfase dienen de juiste specialisten in het ontwerpteam betrokken te worden. Goed overleg, duidelijke interactie, afgelijnde verantwoordelijkheden en interne kwaliteitscontrole zijn de kernwoorden voor een geslaagde teamwerking. Met de gepaste actoren kunnen binnen de nauwkeurig opgestelde randvoorwaarden de vooropgestelde doelen bereikt worden.

Bureau:
Het bureau telt 35 medewerkers onder wie 28 ontwerpers (architecten, ingenieur-architecten, stedenbouwkundigen, interieurarchitecten, assistent-architecten), goed voor een mix van leeftijden, ervaring en expertise. Daarnaast doet het bureau dagelijks een beroep op een twintigtal voltijdse equivalenten via externe samenwerkingsverbanden met ingenieurs stabiliteit, technische installaties, akoestiek en andere specialisten. Werken in bouwteam is al decennia een gewoonte, zowel voor particuliere als voor overheidsopdrachten. De projecten bestrijken bewust een breed panopticum aan domeinen en typologieën, met nog altijd eengezinswoningen die integraal worden aangepakt, inclusief het interieur en de landschapsarchitectuur. AIM wil op die manier verstarring voorkomen en saaiheid en automatisme doorbreken, en gaat uit van een scheppende wisselwerking tussen typologieën. Het bureau is georganiseerd in werkgroepen die onder leiding staan van een van de partners. De twee vennoten bekommeren zich vooral om de visievorming, de ontwerpen, de regie, het draagvlak en de samenstelling van de multidisciplinaire teams. Ook een kritische bureau-omvang vinden ze essentieel om het hoofd te kunnen bieden aan de snelle evolutie van de technologie, wetgeving en de wijzigingen van andere segmenten van het beroep. Voor hun aanpak zweren Bart Janssens en Luc Vanhout bij het kennis- en maatschappelijke rizoommodel van de Franse filosoof Gilles Deleuze en de Franse psychiater Félix Guattari. “Een rizoom, het ondergrondse wortelgestel van een plant, vormt een eindeloze vertakking zonder begin of einde, waaraan je telkens nieuwe in- en uitgangen kunt koppelen en dat geen zwakke punten heeft waar je het met één knip kunt uitschakelen.” Dat concept kun je op alles toepassen. Op de uitbouw van een architectenbureau bijvoorbeeld, waar het wegvallen van één partner opgevangen moet kunnen worden door een structuur waarin partners vlot in- en uit- kunnen stappen.

Op het programma staan een rondleiding doorheen het bureau van Architects In Motion, met onder meer een bezoek aan de woning van architect Jozef Schellekens (geklasseerd interbellum). 

PROGRAMMA:

14.00 uur: ontvangst - hoofdkantoor Parklaan 146 - Turnhout

- Voorstelling visie Architects in Motion

- Bezoek aan de kantoren Architects in Motion

- Wandeling doorheen de geklasseerde woning van architect Jozef Schellekens

- Bezoek aan de gerenoveerde schouwburg cultuurhuis De Warande

- Bezoek aan de nieuwe kantoren van het Centrum Algemeen Welzijn De Kempen

- Afsluitende drink in de pop-up ‘de academie’

http://www.de-academie.be/#about-us

Architects In Motion

Foto: AIM, woning Schellekens

In 1934 ontwerpt Jozef Schellekens de modernistische dubbelwoonst  Schellekens – Op de Beeck.
De woning heeft een zakelijke vormgeving en vernieuwende ruimtelijke indeling. Het is een sobere compositie van kubistische baksteenvolumes met karakteristieke raampartijen in metalen schrijnwerk die doorlopen over twee bouwlagen.

In 1937 wordt Jozef Schellekens benoemd tot provinciaal architect van de Provincie Antwerpen voor het Arrondissement Turnhout.
In die hoedanigheid ontwerpt hij veel openbare gebouwen (scholen en gemeentehuizen) en leidt hij verschillende restauraties in de naoorlogse periode.

Provinciaal architect Jozef Schellekens knoopt aan met de strakke moderne vormentaal van die tijd. In 1954 ontwerpt hij het openluchttheater van het Rivierenhof in Deurne en in 1958 het strandcomplex aan het Zilvermeer in Mol, later verbouwd door zijn zoon architect Paul Schellekens i.s.m. Atelier Vanhout.

Architects In Motion

Foto: AIM, Schouwburg Cultuurhuis de Warande

Met zijn opening in oktober 1972 was de Warande een van de eerste van een reeks culturele centra in kleinere Vlaamse steden. Architecten Frans Schoeters, Eugène Wouters, Carli Vanhout en Paul Schellekens (Turnhoutse School) ontwierpen de eerste plannen van de Warande als een cluster van verschillende bouwdelen die onderling met elkaar verbonden zijn. Door hun maatvoering en verhouding ten opzichte van elkaar zijn zij verankerd in het stedelijk weefsel van Turnhout. De karakteristieke brutalistische architectuur in beton en donkere baksteen uit de streek beantwoordt volgens de architecten aan de eerder gesloten aard van de Kempenaar. Van in het begin zette het cultuurhuis doelbewust in op twee uitersten: authentiek volks en avantgardistischArchitects in Motion ontwierpen de renovatie en verbouwing van de Schouwburg.

lees en ontdek meer 

Architects In Motion

Foto: AIM, de nieuwe kantoren van het Centrum Algemeen Welzijn De Kempen

Architects In Motion (AIM) tekenden het ontwerp van de Welzijnscampus. Er werd maximaal rekening gehouden met mogelijke opportuniteiten, niet alleen voor de initiatiefnemers, maar ook voor de buren in de ruime omgeving. De nieuwe campus past in een geheel van binnenstedelijke vernieuwing. Aan de kant van de Stationstraat is er een centrale, open toegang voorzien die het uitnodigende karakter van de welzijnscampus moet benadrukken. De bezoeker komt vervolgens op een overdekt binnenplein terecht waar iedereen vrij in en uit kan lopen in een gebouw zonder drempels, met grote glaspartijen en natuurlijke materialen.  Bij het binnenkomen kunnen bezoekers onmiddellijk terecht bij het laagdrempelig onthaal. Er zijn ook vergaderzalen en gesprekslokalen ter beschikking. Op verschillende verdiepingen aan de straatkant is er kantoorruimte voorzien. Er is ook ruimte voor sociale opvang. Deze bevindt zich aan de binnenkant van de Welzijnscampus, waar er ook een groenzone is voorzien. De groenzones bieden ook voor de buurtbewoners een aantal aangename plekjes aan die heerlijk zijn om te vertoeven.

Lees en ontdek meer

Lees meer

Verslag

Binnenkijken bij AIM (Architects in Motion) is laveren tussen verleden, heden en toekomst. Laat dit nu net het in het oog springend DNA zijn van een ontwerpbureau dat zijn wortels heeft in het vooroorlogs modernisme en vandaag aansluiting heeft met de eigentijdse stedelijke complexiteit. BVA trok naar Turnhout en liet zich inspireren door Bart Janssens en Luc Vanhout, de bevlogen bezielers van het architectenbureau aan de groene Parklaan.

Het wemelt aan de Turnhoutse ring en in de omgeving van het provinciestadje van modernistische architectuur van coryfeeën als Lou Jansen, Paul Schellekens, Carli van Hout, Eugène Wauters Paul Neefs, Rudi Schiltz. Hun werk staat bekend als de Turnhoutse School en wordt tot het kruim van de architectuur gerekend in de golden sixties.

Ingreep

Veel van deze woningen uit het midden van de jaren zestig hebben hun beste tijd gehad en zijn toe aan een facelift. De Villa Verlinden van Lou Jansen was zo’n aftakelende parel uit de tijd. Aan de voorzijde lekker breed uitgesponnen en zo typisch met zijn grijze betonsteenstructuur en afhellende ramen. Architect Bart Janssens, medezaakvoerder van AIM, greep in en ging daarbij heel delicaat te werk. De argeloze passant merkt weinig van zijn ingreep al is die er wel.

Romaans & Renaissance

De kantoren van AIM zijn ondergebracht in een woning ontworpen door van Carli Vanhout vader van Luc Vanhout. Het concept is Scandinavisch geïnspireerd al verwijst zoon Luc Vanhout verwijst graag naar de ingetogen Romaanse architectuur in tegenstelling tot zijn privéwoning waar voor hem de Renaissance orde schept door het vele licht en de open ruimtelijke structuur. Op het belendend perceel staat een gelijkaardige constructie met referenties aan het brutalisme en aan de Scandinavische stijl. Wegens plaatsgebrek zitten hier eveneens medewerkers achter schermen, uitkijkend op weelderig tuingroen met parkallures.

Smaakmakers

Luc Vanhout, de zoon van de bijna legendarische architect Carli Vanhout, kleinzoon van architect Jozef Schellekens en neef van de architecten Paul Schellekens en Karel Beuten, bouwde aanvankelijk verder op de verworvenheden van zijn vader. Carli Vanhout had in Turnhout een ontwerpkantoor samen met Paul Schellekens. Het bureau Vanhout - Schellekens was een van de smaakmakers van de Turnhoutse school. Dat verleden heeft het huidige bureau met respect van zich afgelegd door bewust te kiezen voor naamsverandering. Architects In Motion (AIM), is vooral een speler van deze tijd als is de connotatie met de familie Schellekens nooit helemaal weg. Aan de huidige uitbreiding van de Warande deed het bureau beroep op Paul Schellekens die het ‘monument’ van de eerste steen heeft meegemaakt en er als jong student zijn eindwerk van maakte. Bart Janssens, medebestuurder van AIM liet in en eerdere ontmoeting weten dat de nieuwe naamvoering een grondige heroriëntering was van het ontwerpbureau en dat AIM als een begrip geldt met een sterke conceptuele insteek.

Kolenkot

Het verleden van AIM is in het stadsbeeld nog heel tastbaar aanwezig. Daarvan getuigt de modernistische baksteenwoning van Jozef Schellekens (1934) aan de Steenweg op Mol in Turnhout waar een deel van AIM vandaag resideert en behoudens architectuur ook andere culturele activiteiten plaatsvinden en straks de inboedel professioneel wordt geïnventariseerd. De woning bezit nog zijn authentieke glans en ruimtelijkheid. In de vide is een wand volledig bezet met ontwerptekeningen. “Sommige schetsen hebben we in een kolenkot gevonden” zegt Luc Vanhout . Hij wijst het VBA-gezelschap op een plattegrond van het oude Warandepark – de tegenwoordige Warande - en duidt de gebouwen aan die er inmiddels zijn bijgekomen. “Deze cultuurcampus is uniek voor Vlaanderen” weet architect Luc Vanhout.

Nieuw elan

Van de woning Jozef Schellekens lopen we onder een stralende zon naar de Warande. Opvallend: er wordt overal naarstig gebouwd. Het Turnova toren(B-Architecten) schiet behoorlijk hoog op en geeft de oude Brepols site een nieuwe toekomst. Woon- winkel- en kantoorfaciliteiten zullen de wat teloorgegane binnenstad een nieuw elan geven. “Turnhout komt uit een dip maar nu zien we overal kranen en bouwputten”, weet architect Luc Vanhout. De stad is zich aan het heruitvinden zo blijkt.

Ruptuur

We wandelen richting Warande waar we kennismaken met de uitbreiding van de theaterscene gekenmerkt door een weelderige lichtinval en vooral door veel theaterruimte (400m²). Grotere producties zullen er kunnen plaatvinden. De ingreep vormt een scherpe ruptuur met het verleden waar vooral baksteen de hoofdtoon zette, maar waar vandaag constructief beton en grote raamvlakken duidelijk het breukvlak markeren tussen ontstaan en uitbreiding van het Cultuurhuis.

Welzijnscampus

Wat verderop bezoeken we het gloednieuwe gevelgolvende gebouw CAW De Kempen. CAW De Kempen sloot met Janssen Farmaceutica een samenwerkingsakkoord om de oude fabriekssite, gelegen in de Renier Sniedersstraat, te slopen en om te bouwen tot een volwaardige Welzijnscampus. Voor CAW De Kempen zullen er ruim 100 medewerkers en 70 vrijwilligers aan de slag zijn. De sociale dienst van OCMW Turnhout verhuist met ongeveer 65 medewerkers naar de nieuwbouw. AIM tekende een ontwerp van de Welzijnscampus dat volledig beantwoordt aan de tegenwoordige noden en verwachtingen. Het ontwerp houdt rekening met mogelijke opportuniteiten, niet alleen voor de initiatiefnemers, maar ook voor de buren in de ruime omgeving. De nieuwe campus getuigt van een visie die tegemoetkomt aan alle hedendaagse eisen aangaande stadsontwikkeling. Bovendien houdt het ontwerp van de campus rekening met de belangrijkste kwaliteitskenmerken voor het welzijnsonthaal: algemeen en breed toegankelijk, bekend, bereikbaar, beschikbaar, bruikbaar, betaalbaar, betrouwbaar.

Pop-upproject De Academie

Om aan het einde van wandeling de dorstige kelen te lessen, serveert architect Luc Vanhout nog een aparte plek: het pop-upproject De Academie, gevestigd in de oude Academie, is de nieuwe informele place to be. Ontwikkelaar Heem kocht het gebouw en volgens het eerste ontwerp worden zo’n 15 à 20 lofts en appartementen, met één, twee of drie slaapkamers, ondergebracht. Die zullen worden ingericht op een manier die aansluit bij de grandeur van het gebouw.

auteur: Philip Willaert

Archief